Een hartmonitor is een apparaat dat niet mag ontbreken in de kast van de gemiddelde fanatieke sporter. Het eenvoudig ogend apparaatje is meer dan een hippe gadget; zowel in rust als tijdens het sporten kan je hartslag je namelijk veel vertellen over je gezondheid. Of je nu aan cardiotraining doet, of vanwege gezondheidsredenen graag de controle over je hartslag houdt, met dit zogenaamde tracking device kun je makkelijk een oogje in het zeil houden en je training aanpassen aan jouw doelen. Van smartwatch tot een sport bh met ingebouwde hartslagmeter; de mogelijkheden om jouw hartslag te registreren zijn eindeloos.
Maar, hoe werkt een hartslagmeter nou precies?
De werking
Dat je hartslag geregistreerd kan worden, is natuurlijk een welbekend gegeven. Bijna een eeuw geleden begon de ontwikkeling van wat we nu als elektrocardiografie (ECG) kennen. Elektroden worden aangebracht op het lijf, waardoor de elektrische activiteit van het hart gemeten kan worden. De resultaten van deze meting worden weergegeven op een scherm, of monitor.
De draadloze, en persoonlijke, hartslagmonitor werd pas tientallen jaren later uitgevonden – in 1977, om precies te zijn. De klassieke draadloze hartslagmeter bestaat uit een borstband met elektrode(s) en een transmitter die de meetresultaten registreert. Bij de modernere apparaten ontbreekt vaak een borstband en kan simpelweg door een druk op de knop via de polsband de hartslag worden gemeten. Hier wordt gebruik gemaakt van een techniek, waarbij door middel van licht het bloedvolume kan worden gemeten en zo de hartslag kan worden bepaald.
Soorten
- Borstband: De chest-strap, zoals deze hartslagmeter ook bekend staat, werkt door middel van een band die om je borst wordt geplaatst. De band, meestal van een elastische stof, bevat een elektrode die tegen de huid wordt geplaatst, waardoor de hartslag gemeten kan worden. De informatie die de elektrodes oppikken wordt doorgestuurd naar de zender (transmitter). De transmitter is vaak afneembaar en heeft als doel de meetresultaten door te sturen naar bijvoorbeeld een horloge, smartphone of het fitnessapparaat waar je op traint. Het apparaat waarop de gegevens worden getoond, werkt als het ware als de ontvanger.
- Optische hartslagmeter: Bij de optische hartslagmeter is een borstband niet meer nodig. Door lichttechniek toe te passen kan de hartslagfrequentie op een redelijk betrouwbare manier worden gemeten. Een sensor kan de verandering van het bloedvolume waarnemen, waardoor de hartslag geregistreerd kan worden. Horloges en polsbandjes zijn op dit moment de populairste ‘fitness trackers’, die gebruik maken van deze techniek.
Hoewel de optische meetapparaten zeer populair zijn, wordt de betrouwbaarheid van geregistreerde gegevens wel eens in twijfel getrokken. Toch gaat de ontwikkeling van deze gadget snel en lijkt een polsband een aangenamer en handzamer apparaat dan de borstband, vooral wanneer je het apparaat een groot deel van de dag draagt. Polsmeters, zoals de populaire FitBit, kunnen tevens ook ‘s nachts gedragen worden. Je gegevens kun je makkelijk bijhouden met een daarvoor bestemde app. Een borstband is minder comfortabel om de hele dag te dragen, maar geeft wel preciezere resultaten omdat de elektrodes rechtstreeks op je borst worden geplaatst.
Aandachtspunten bij het kopen van een hartslagmeter
Wat het apparaat is dat het beste bij jou past, hangt af van je persoonlijke voorkeur en je uiteindelijke doel. De keuze voor een borstband of polssensor kan afhankelijk zijn van comfort. Wil je een apparaat dat strak op je huid zit en dus goed blijft zitten tijdens het rennen, of een lichtdragende polsband met een ietwat minder nauwkeurige meting, maar met veel mogelijkheden.
Er zijn veel fitness trackers die naast het meten van je hartslag, veel andere functies hebben of zelfs de hele dag door gegevens over jouw gezondheid verzamelen. Afhankelijk van de functies kun je de hartslagband kiezen die het beste aansluit bij jouw wensen.
- Hartslag: Wat voorop staat is dat alle apparaten de hartslag registreren. Naast de actuele hartslag, kan ook de gemiddelde en/of maximale hartslag worden bepaald. Voor een cardiotraining zijn het belangrijke meetresultaten, omdat ze ervoor zorgen dat je gerichter kunt trainen.
- Trainingsprogramma’s: Voor fervente hardlopers is het gunstig als het apparaat uitgerust is met trainingsprogramma’s. Door de mogelijkheid de meetresultaten over te zetten op bijvoorbeeld je computer, kun je je voortgang bijhouden en eventueel trainingsprogramma’s koppelen aan je hartslagmeter. Zo kun je nog gerichter trainen. Handig wanneer je bijvoorbeeld voor een marathon traint.
- GPS: Wil je naast je hartslag ook weten hoe snel je gaat en welke afstand je al hebt afgelegd? Dan kun je het beste kiezen voor een apparaat met GPS sensor. Je kunt hiermee ook achterhalen waar je je precies bevindt en welke route je hebt gelopen. Zo kun je achteraf reflecteren op je training.
- Bluetooth: De modernste apparaten zijn vaak uitgerust met een bluetooth verbinding, waardoor ze makkelijk gekoppeld kunnen worden aan andere apparaten.
- Ongecodeerd/Gecodeerd: Ongecodeerde hartslagmeters kunnen gekoppeld worden aan bijvoorbeeld fitnessapparatuur in de sportschool, of een sporthorloge waarop resultaten kunnen worden afgelezen. Doordat de apparaten onbeveiligd signalen verzenden, kunnen andere gebruikers het signaal echter ook ontvangen. Zeker bij hardloopwedstrijden kan een ongecodeerde hartslagmeter storend zijn. Gecodeerde meters zijn slechts gekoppeld aan een specifiek apparaat. Zo houd je de gegevens voor jezelf, zonder dat signalen ontvangen worden door andere sporters. Met bluetooth kun je alsnog verbinding maken met andere apparaten.
- Verdere functies: Er zijn horloges, zoals de smartwatch en activity tracker, die naast je hartslag zelfs je slaappatroon registreren. Ook kan hierop worden bijgehouden hoeveel calorieën je hebt binnengekregen en verbruikt. Het is dus een handig steuntje in de rug wanneer je af wil vallen, of simpelweg je eetpatroon goed in de gaten wil houden. Ook zijn veel apparaten uitgerust met een stappenteller en een ‘coach’ die je vertelt wanneer je wel wat beweging kan gebruiken. Zo weet je ook meteen hoeveel stappen je elke dag zet en wordt je misschien wel gestimuleerd iets vaker de bank af te komen.
Beste hartslagmeters voor hardlopers
Een fitness tracker voor dagelijks gebruik is een mooi steuntje in de rug. Een hartmonitor gebruiken als ondersteuning van je hardloopprestaties, is echter meer dan dat. Je prestaties kunnen aanzienlijk verbeteren als je aan cardiotraining doet. Voor beginners is het lopen naargelang je hartslag een goede graadmeter – iedereen is anders en je training aanpassen aan jouw beginsituatie is heel belangrijk. Door het juiste tempo, voor jou, aan te houden, treedt minder snel overbelasting op en train je een heel stuk effectiever.
Wanneer je vaker traint, kan je met behulp van je hartslagmeter je tempo verhogen. Door je maximale hartfrequentie in te stellen behoud je de intensiteit van je training zonder iets te forceren.
Nu is alleen nog de vraag, wat is de beste hartslagmeter voor jou?
Borstband: Voor een paar tientjes heb je al een borstband met hartslagsensor. Om gegevens af te lezen heb je bij de eenvoudige borstbanden echter wel een ‘ontvanger’ nodig. Dit kan een fitnessapparaat zijn in de sportschool, of een sporthorloge dat verbinding kan maken met de transmitter in de borstband. Belangrijk is dat een zodanige borstband ongecodeerd is, zodat hij de koppeling met andere apparaten makkelijk kan maken.
Een gecodeerde hartslagsensor die uitgerust is met bluetooth maakt koppeling met andere apparaten ook mogelijk en heeft als voordeel dat er geen signalen van andere gebruikers opgepikt kunnen worden.
Een goed voorbeeld van een zodanige hartslagmeter is de Polar H7 Hartslagsensor. Deze populaire, doch eenvoudige, soft-strap borstband kan door de bluetooth verbinding makkelijk aan andere apparaten worden gekoppeld. De band draagt comfortabel en maakt snel verbinding met bijvoorbeeld je smartphone. Zo wordt het ook mogelijk om via apps je voortgang bij te houden. De hartslagmeting is nauwkeurig en de band is zelfs waterbestendig. Ook tijdens het zwemmen kan dus je hartslagfrequentie worden bijgehouden. De batterij van de sensor gaat lang mee, maar om de levensduur hiervan te vergroten is het belangrijk het apparaat na gebruik los te koppelen van de band.
Een band die meer dan alleen je hartslag meet, is de Garmin HRM Tri. Een flexibele borstband die je tijdens het hardlopen nauwelijks voelt zitten. De sensor meet niet alleen je hartfrequentie, maar ook je hardloopbewegingen. Dit is een perfect apparaat als je wat dieper op je trainingspatroon in wil gaan.
- Polsband: We maken bij polsbandjes met hartslagsensor onderscheid tussen drie soorten. Het sporthorloge, de smartwatch en de activity tracker. Een smartwatch wordt veelal gezien als de vervanging van de smartphone. Een hardloophorloge is specifiek bedoeld voor bijhouden van jouw trainingsresultaten. Het analyseren van de verzamelde gegevens kan helpen bij het verbeteren van prestaties en komt ook van pas bij de voorbereiding op bijvoorbeeld een marathon. Activity Trackers zijn vaak smalle bandjes die de hele dag door worden gedragen en continu gegevens over jouw gezondheid verzamelen.
- Sport- / hardloophorloges: De hardloophorloges van TomTom zijn veelal compleet uitgeruste apparaten met, je raad het al, GPS. De TomTom runner 3 cardio is het perfecte hulpmiddel voor het stimuleren van je cardiotraining en het verbeteren van je prestaties. Via de pols wordt de hartslag gemeten en kun je meteen op het scherm aflezen of je in de juiste hartslagzone traint. De display is simpel en geeft overzichtelijk de meetresultaten weer. Ook kan je ‘fitnessleeftijd’ worden bepaald, je slaapritme worden gemeten en is het horloge geïntegreerd met een snelle GPS connectie. Een handige bijkomstigheid, is dat dit sporthorloge de mogelijkheid biedt zelf je trainingsdoelen in te stellen; dit helpt je nog effectiever te trainen. Het apparaat is tevens waterdicht en wordt geleverd met een oplaadbare accu, die volledig opgeladen tot drie dagen meegaat.
Naast TomTom, bieden ook Polar en Garmin volledig uitgeruste sporthorloges met GPS en hartslagmeter.
Smartwatch: Als je een smartwatch aan wil schaffen is het op de eerste plaats natuurlijk belangrijk dat je deze kunt koppelen aan je smartphone. De Apple Series 3 Smartwatch is een mooi apparaat met tal van functies, maar kan niet gekoppeld worden aan telefoons met een Android besturingssysteem.
De Fitbit Iconic is een horloge dat dit probleem niet kent; het apparaat werkt met iOS, Android en Windows besturingssystemen. Naast een geïntegreerde hartslagmeter en GPS, kun je met het apparaat berichten en telefoontjes ontvangen, muziek luisteren, en apps naar keuze downloaden. Het is een stappenteller, snelheidsmeter en calorieënteller in één. Het design is modern, docht simpel; het horloge ligt plat op de pols en draagt hierdoor fijn tijdens het sporten. Ook wordt de hartslagfrequentie hierdoor op een nauwkeurige manier gemeten; wat jouw sportprestaties alleen maar ten goede komt.
Activity Trackers: De Fitbit Charge 2 is, als we bol.com mogen geloven, veruit de bestverkochte activity tracker. Het is een compleet uitgeruste, moderne polsband die je de hele dag door draagt en die constant metingen uitvoert om je iets over je gezondheid te vertellen. Een activity tracker is over het algemeen een stuk dunner dan het sporthorloge en smartwatch en is dus comfortabel om langdurig te dragen. Het apparaat doet ook dienst als bewegingcoach; omdat je hartslag constant gemeten wordt, kan je zelfs een melding ontvangen wanneer je lang hebt stilgezeten. De Fitbit is tevens de perfecte hardlooppartner en maakt interval- en cardiotraining mogelijk.
Een activity tracker die zeer geschikt is voor de (fanatieke) hardloper is de Garmin Vivosmart HR. Naast alle basisfuncties, zoals een stappenteller en een nauwkeurige hartslagmeter, is de Vivosmart uitgerust met een GPS ontvanger. Zo weet je niet alleen hoe hard je loopt, maar wordt ook de tijd en afstand die je hebt afgelegd bijgehouden. Via Google Maps kun je achteraf je route inzien. Ook deze polsband zet je aan tot bewegen, door een melding te geven wanneer je lang hebt stilgezeten of door je aan te sporen je vooraf gestelde doelen te behalen.
Wat hardlooptraining betreft is je hartslag de ideale raadgever. Een hartslagmeter werkt als een digitale coach, die ervoor zorgt dat jij op een verantwoorde manier jouw trainingsdoelen behaalt. Heb je behoefte aan een apparaat dat meer doet dan alleen je hartslagfrequentie registeren, dan kun je naast een borstband of sporthorloge kiezen voor de activity tracker. Deze aanzienlijk dunnere polsband verzamelt continu gegevens over jouw gezondheid en kan zelfs ’s nachts gedragen worden. Hoewel er genoeg opties zijn, om goede prestaties te bevorderen, is er geen ‘apparaat’ dat zoveel signalen afgeeft als je eigen lichaam. Leer dus te vertrouwen, niet alleen op de resultaten van de hartslagmetingen, maar ook op jezelf. Samen met de perfecte hartslagmeter voor jou, kun je zo met een gerust hart op weg naar een goede gezondheid.
